EQM Platform EQM Platform

รายละเอียดเครื่องมือ

ระบบบัญชีเศรษฐกิจสิ่งแวดล้อม บัญชีระบบนิเวศ

ระบบบัญชีเศรษฐกิจสิ่งแวดล้อม บัญชีระบบนิเวศ

เครื่องมือวิเคราะห์

ระบบบัญชีเศรษฐกิจสิ่งแวดล้อม (System of Environmental Economic Accounts: SEEA) เปรียบเสมือนระบบบัญชีประชาชาติ (System of National Accounts: SNA) ที่คิดรวมต้นทุนด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงปัจจัยทางธรรมชาติที่ส่งผลต่อระบบเศรษฐกิจ ผลกระทบของระบบเศรษฐกิจต่อสิ่งแวดล้อม รวมถึงค่าใช้จ่ายเพื่อลดผลกระทบและฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ปัจจุบันหลายประเทศนำระบบบัญชีเศรษฐกิจสิ่งแวดล้อมมาสนับสนุนการประเมินทรัพยากรที่มีอยู่ และการจัดสรรทรัพยากรเพื่อการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ให้เหมาะสมสอดคล้องกับศักยภาพของระบบนิเวศ ในขณะที่ประเทศไทยได้เริ่มศึกษาเพื่อนำระบบบัญชีเศรษฐกิจสิ่งแวดล้อมมาใช้สนับสนุนการตัดสินใจการพัฒนาเศรษฐกิจควบคู่ไปกับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ การประเมินศักยภาพและความสามารถในการบริการทางนิเวศในพื้นที่สำคัญของประเทศ จึงมีความจำเป็นต้องศึกษาและจัดทำระบบบัญชีเศรษฐกิจสิ่งแวดล้อมเฉพาะด้านการบริการทางนิเวศ (Ecosystem Service) ให้มีความถูกต้อง เพื่อให้สามารถนำเสนอข้อมูลต่อผู้กำหนดนโยบายได้ และเป็นเครื่องมือในการจัดการทรัพยากร แหล่งทรัพยากรทางชีวภาพ และการบริการทางนิเวศ เพื่อการอนุรักษ์ควบคู่ไปกับการใช้ประโยชน์อย่างสมดุลและยั่งยืน ตลอดจนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่ส่งเสริมเศรษฐกิจตามขีดความสามารถในการรองรับของระบบนิเวศ โดยจะต้องนำข้อมูลด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมมาวางแผนการบริหารจัดการที่ถูกต้อง เหมาะสม และเกิดประโยชน์สูงสุด รวมถึงการจัดการปัจจัยสำคัญที่ทำให้สิ่งแวดล้อมเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว (Key Drivers of Change) ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สังคม และทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตลอดจนการบริการทางนิเวศในเชิงพื้นที่ทั้งทางตรงและทางอ้อม เพื่อการจัดการที่เหมาะสมสอดคล้องกับศักยภาพของระบบนิเวศในการรองรับมลภาวะที่เกิดขึ้น ซึ่งหากระบบนิเวศเกิดความเสื่อมโทรม ภาครัฐจะต้องใช้งบประมาณจำนวนสูงกว่ามูลค่าทางเศรษฐกิจที่เคยได้รับ และใช้ระยะเวลานานในการฟื้นฟูแหล่งนิเวศให้กลับมามีสภาพเดิม ดังนั้น เพื่อเป็นการใช้ประโยชน์ทรัพยากรธรรมชาติอย่างสมดุล และเกิดประโยชน์ต่อเศรษฐกิจในระดับที่เหมาะสม จึงควรเริ่มจากการจัดทำระบบบัญชีเศรษฐกิจสิ่งแวดล้อม บัญชีระบบนิเวศของประเทศ เป็นโครงการนำร่อง เพื่อให้ได้ข้อมูลและแนวทางมาใช้ประกอบการตัดสินใจการบริหารจัดการระบบนิเวศ การอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด เกิดความสมดุลและยั่งยืนในระยะยาว สอดคล้องกับแนวทางการขับเคลื่อนการพัฒนาด้วยโมเดลเศรษฐกิจ BCG เพื่อคงความสามารถทางการแข่งขันของประเทศ และบรรลุเป้าหมาย ภายในปี พ.ศ. 2570
ทั้งนี้ อยู่ระหว่างการดำเนินโครงการพัฒนาระบบบัญชีเศรษฐกิจสิ่งแวดล้อม บัญชีระบบนิเวศ

ผู้พัฒนา

สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กองติดตามประเมินผลสิ่งแวดล้อม ร่วมกับ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ

กลุ่มเป้าหมายผู้ใช้ประโยชน์

หน่วยงานภาครัฐ รัฐวิสาหกิจ ภาคเอกชน สถาบันการศึกษา องค์กรพัฒนาเอกชน และประชาชนทั่วไป