กลไกเพื่อการบริหารงานสิ่งแวดล้อม
คณะกรรมการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ความหลากหลายทางชีวภาพแห่งชาติ (กอช.) เป็นกลไกระดับชาติเพื่อการบริหารจัดการความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศ ซึ่งมีองค์ประกอบ ดังนี้
1. รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นประธานกรรมการ
2. ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นรองประธานกรรมการคนที่ 1
3. ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เป็นรองประธานกรรมการคนที่ 2
4. ปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ผู้อำนวยการสำนักงบประมาณ เลขาธิการสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ อธิบดีกรมการท่องเที่ยว อธิบดีกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง อธิบดีกรมประมง อธิบดีกรมปศุสัตว์ อธิบดีกรมป่าไม้ อธิบดีกรมวิชาการเกษตร อธิบดีกรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน อธิบดีกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ผู้อำนวยการศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ ผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ ผู้อำนวยการองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ ผู้อำนวยการองค์การสวนพฤกษศาสตร์ ผู้อำนวยการองค์การสวนสัตว์ ผู้แทนกระทรวงการต่างประเทศ ผู้แทนกระทรวงศึกษาธิการ เป็นกรรมการ
5. ผู้ทรงคุณวุฒิด้านระบบนิเวศบนบก ด้านระบบนิเวศทะเลและชายฝั่ง ด้านทรัพยากรพันธุกรรมและทรัพยากรชีวภาพ ด้านบูรณาการจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ ด้านข้อมูลและการสื่อสารความหลากหลายทางชีวภาพ
6. เลขาธิการสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นกรรมการและเลขานุการ
7. ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ และผู้อำนวยการกองจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ เป็นกรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ
โดย กอช. มีหน้าที่และอำนาจ ดังนี้
1. เสนอแนวทาง นโยบาย มาตรการ และแผนการบริหารจัดการความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศ รวมถึงระเบียบกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการเกี่ยวกับการเข้าถึงทรัพยากรชีวภาพ การได้รับผลประโยชน์ตอบแทน ความปลอดภัยทางชีวภาพ และการถ่ายทอดเทคโนโลยี ต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อให้ความเห็นชอบ
2. ให้ความเห็นแก่คณะรัฐมนตรีเกี่ยวกับแผนงานหรือโครงการภายใต้แผนการบริหารจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ
3. เสนอแนะและให้คำปรึกษาแก่คณะรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรีในการปฏิบัติตามแนวทาง นโยบาย มาตรการ และแผนการบริหารจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ กฎหมาย และพันธกรณี ตามความตกลงระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับความหลากหลายทางชีวภาพ ตลอดจนการจัดให้มีกฎหมาย การแก้ไขเพิ่มเติมหรือการปรับปรุงกฎหมายที่อยู่ในความรับผิดชอบของหน่วยงานของรัฐให้สอดคล้องกับแนวทาง นโยบาย มาตรการ และแผนการบริหารจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ
4. ประสานงานโครงการความช่วยเหลือจากต่างประเทศเพื่อดำเนินการให้มีการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ความหลากหลายทางชีวภาพอย่างยั่งยืน
5. เสนอแนะแนวทางการประสานความร่วมมือในการบูรณาการข้อมูลและองค์ความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ เพื่อสนับสนุน เร่งรัด ติดตาม ประเมินผล และแก้ไขปัญหาอุปสรรคที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ
6. ประสานการปฏิบัติงานกับหน่วยงานของรัฐเพื่อให้เป็นไปตามแนวทาง นโยบาย มาตรการ และแผนการบริหารจัดการความหลากหลายทางชีวภาพที่คณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบ และตามข้อตกลงหรือความร่วมมือระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับความหลากหลายทางชีวภาพ
7. แต่งตั้งคณะอนุกรรมการหรือคณะทำงานเพื่อให้ปฏิบัติงานตามที่ กอช. มอบหมาย
8. ปฏิบัติการอื่นใดตามที่นายกรัฐมนตรีหรือคณะรัฐมนตรีมอบหมาย
ภายใต้ กอช. มีการแต่งตั้งคณะอนุกรรมการฯ ดังนี้
1. คณะอนุกรรมการกฎหมายความหลากหลายทางชีวภาพ
2. คณะอนุกรรมการบูรณาการการบริหารจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ
3. คณะอนุกรรมการวิชาการความหลากหลายทางชีวภาพ
4. คณะอนุกรรมการความหลากหลายทางชีวภาพ ด้านการประสานท่าทีเจรจาความร่วมมือระหว่างประเทศ
สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยกองจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ ในฐานะหน่วยประสานงานกลางอนุสัญญาว่าด้วยความหลากหลายทางชีวภาพ และฝ่ายเลขานุการ
หน่วยงานและภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง